indische saus – Tante Reentje's food blog

Sambal Ebi (pittige saus van gedroogde garnaaltjes)

+ Garnalen, - Sauzen, Indonesisch (Indonesia), Sambal (saus, pasta, olie)

Bereidingstijd (makan masak) : ca. 30 min Aantal personen: nvt Gerecht: bij Origine: Indo

Sambal Ebi is een zoute sambal, dat vind je lekker of niet. Hou je niet van te zout, dan kun je de gedroogde garnaaltjes eerst weken in warm water. Het zout zal in het water blijven.

In het voorbeeld zijn rode Spaanse pepers gebruikt, hierdoor is de sambal niet zo scherp, wil je scherpere sambal, dan gebruik je bijvoorbeeld 8 rode cayennepepers.

Sambal Ebi neem je bij vis of garnalen, maar kan ook zo bij de maaltijd. Wat je lekker vind.

INGREDIENTEN

50 gr droge licht gezouten garnaaltjes
3 rode Spaanse pepers of rode cayennepepers
10 rode bird’s eye chilies
5 rode ronde sjalotten
4 teentjes knoflook
2 el tamarindepasta van pulp
1 el witte kristalsuiker
2 tl garnalenpasta
½ bouillonblokje paddenstoelen
rijstolie

METHODE

Zet de tamarindepulp in de week met een beetje water, even pletten met een vork.
Vermaal de Spaanse pepers, bird’s eye chilies, knoflook en sjalotten met de kleine blender. Zet het even apart.
Ondertussen is de tamarindepulp zacht en met behulp van een r.v.s. zeefje, kun je de saus tussen de pitten en takjes vandaan persen. Zet het even apart.
Neem een medium wok, doe daar voldoende rijstolie in, de suiker, garnalenpasta en het bouillonblokje. Verwarm met medium/lage warmtebron en los het allemaal op in de olie. Zodra je de garnalenpasta ruikt is het klaar.
Direct het chilipeper-vermaalsel erbij en blijven draaien met de sambal. Zodra je de olie boven ziet komen is het klaar.
Nu de gedroogde garnaaltjes erbij, das een kwestie van omscheppen en verwarmen. Wanneer klaar, de tamarindesaus erbij, even vermengen en klaar!

Japans.

Saus Lemon Pedis (Indische pittige citroensaus)

- Sauzen, Indonesisch (Indonesia), Sambal (saus, pasta, olie)

Bereidingstijd (makan masak) : ca 15 min Aantal personen: 2-3 Gerecht: bij Origine: Indo

De Indische keuken kent vele soorten ketjap sauzen, wil je eens wat anders proberen bij vlees en vis? Deze frisse en pittige saus past bij vele gerechten. Let even op dat je de sjalot en Spaanse peper kort fruit.

De bedoeling is dat het een zure, licht zoete en pittige saus wordt. Meestal is een eetlepel kristalsuiker voldoende. Wil je echt pittiger, mix dan extra bird’s eye chilies erdoor.

INGREDIENTEN saus

50 gram sjalot, schoongemaakt en gesneden
1 knoflook
10 rode bird’s eye chilies
10 zwarte peperkorrels
1 rode Spaanse peper, schuin gesneden
½ tl komijnpoeder
¼ tl zout
1 tl suiker (voor fruiten)
1 el suiker (op smaak brengen)
1 volle el verse koriander, gehakt
8 el limoensap
1-2 el rijstolie

METHODE saus

Vermaal de bird’s eye chilies, knoflook en de peperkorrels. Daarna mix de citroensap en de gehakte koriander erdoor, begin met 6 el citroensap.
Neem een kleine koekepan of sauspan, doe daar 1-2 el rijstolie, de sjalotjes, de Spaanse peper, komijnzaadpoeder, suiker en zout. Fruit het kort.
Breng alles over naar een sausschaaltje en mix de citroensap erdoor.
Op smaak brengen met suiker en citroensap. Klaar.

Floating Market in Indonesië.

Ayam Kuah Pedis (kip in pittige saus)

+ Kip, ei, Ayam (kip) Telor (ei), Indonesisch (Indonesia)

Bereidingstijd (makan masak) : ca. 150 min Aantal personen: 3-4 Gerecht: hoofd Origine: Indo

Een gestoofd, aangebraden pittig Indonesisch kipgerecht met kokossaus. De rode Spaanse pepers doen lijken dat het gerecht mega pittig is, doch de scherpte komt voornamelijk van het aantal bird’s eye chilies die je erbij doet. 5 van deze chilies erbij is acceptabel, doch wel even overlangs doorgesneden.

INGREDIENTEN

500 gram kipfilet/kipkarbonade
½ bouillonblok kip
2 laurierblad (optioneel)
1 el oestersaus
50-100 ml coconut cream milk
water (kip koken)
zonnebloemolie
suiker en zout naar smaak
500 ml kookvocht
bieslook of lente-ui, gehakt

INGREDIENTEN kruidenmix (bumbu)

8 rode Spaanse pepers
5-10 bird’s eye chilies
5 sjalot of rode ui, gesnipperd
3 tenen knoflook, gehakt
¼ tl gemberpoeder
¼ tl witte peper
¼ tl kurkuma
½ tl korianderwortelpoeder
1 tl garnalenpasta of 1 el gedroogde garnaaltjes (beide mag ook)

METHODE

Was en kook de kip voor 10-15 minuten tezamen met het bouillonblokje, daarna de kip in eetbare blokjes snijden. Bewaar wat kookvocht.
Maak de kruidenmix (bumbu), neem een medium wok met anti-aanbaklaag, doe er wat olie in en de ingredienten van de bumbu-lijst. Fruit tot je het ruikt.
Voeg toe, de kip, zout, suiker, oestersaus en wat kookvocht (dit is alleen om te zorgen dat de aroma’s beter in de kip trekken, gebruik wat je nodig hebt) en ga je de kip in ca. 2 uur bijna droog stoven. Hou de kip zeker op het laatst in de gaten dat deze niet aanbrand. (op het laatst goed blijven omscheppen)
Wanneer klaar, voeg je de coconut cream milk toe, nog eventjes verwarmen. Garneren met bieslook of lente-ui, klaar.

Even anders….

Sambal Jahe Pedis (gember sambal)

- Sauzen, Indonesisch (Indonesia), Sambal (saus, pasta, olie)

Bereidingstijd (makan masak): ca. 30 min Aantal personen: nvt Gerecht: bij Origine: Indo

Het is niet de meest voorkomende sambal, doch wel degelijk erg lekker, mits je van gember houd natuurlijk. Je gebruikt bruine suiker als ingredient, in het voorbeeld is bruine rietsuiker gebruikt, das een heel stuk minder zoet dan de reguliere kristalsuikers. Het is altijd een kwestie van uitproberen wat je nu het lekkerste vind. Even opschrijven in een boekje wat je gedaan hebt, das altijd makkelijk terug kijken.

INGREDIENTEN

10 tenen knoflook
4-5 rode uien
12 cm verse gember
20-30 rode bird’s eye chilies
6 rode Spaanse pepers
2 tomaat
2-4 el bruine suiker
1 tl zout
rijstolie of zonnebloemolie
water

METHODE

Maak de sjalotten, ui, knoflook, bird’s eye chilies, Spaanse peper, gember en tomaat schoon en snij deze in kleinere delen. Vermaal alles in de blender, gebruik eventueel een beetje warm water, dan vermaalt het wat makkelijker.
Neem een wok met anti-aanbaklaag, doe daar voldoende olie in, de vermalen massa, suiker en zout. En verwarm het met gematigde warmtebron.
Mix de ingredienten goed door elkaar en laat eerst het vocht verdampen. Schep regelmatig om.
Zodra het vocht er bijna uit is, hoor je de sambal zachtjes bakken. Nu blijven omscheppen, tot de sambal in zijn totaliteit licht gebakken is.
Klaar! Als het afgekoeld is, doe je de sambal in een afsluitbaar glazen potje of Tupperware en in de koelkast blijft het lang goed.

Gember drankjes, goed idee!

Groene Sambal van Reentje

- Sauzen, Indonesisch (Indonesia), Sambal (saus, pasta, olie)

Bereidingstijd (makan masak): ca. 30 min Aantal personen: nvt Gerecht: bij Origine: Indo

Er is geen specifieke naam voor deze Groene Sambal, het heeft wat weg van ‘Cabai Hijau’ wat overigens groene peper betekend. De meeste mensen associëren de kleur rood bij sambal en dus heet, wat feitelijk gek is want groene pepers kunnen ook bijzonder pittig wezen. Het lastige van groene pepers is dat je deze moeilijk terug vind in je maaltijd.

Deze groene sambal is zeker pittig te noemen 🙂

INGREDIENTEN

100 groene bird’s eye chilies
20 groene cayennepepers (waarvan 10 als garnering)
4 citroenblad zonder hart
4 groene Spaanse pepers
2 el palmsuiker
1 bouillonblokje kip, verkruimeld
1 tl zout
4 rode uien
8 geroosterde amandelnoten of 4 kemiri noten
8 cm galanga
1 tl kurkuma
2 citroengras
1 tl korianderzaad (eventueel even breken)
zonnebloemolie
water

METHODE

Maak de citroengras en galanga schoon en snij deze in kleine partjes, daarna vermaal de amandelnoten, citroengras en de galanga in de kleine blender fijn.
Was de pepers, maak ze schoon en snij de Spaanse pepers in stukken. Maak de uien schoon en snij deze in grove stukken. Doe alles in de grote blender en maal het fijn. Gebruik een half kopje warm water.
Neem een medium wok met anti-aanbaklaag, doe er voldoende olie in (8-10 el) en verwarm deze zachtjes. Ondertussen doe je de gemalen ingredienten erbij, mix het goed door elkaar.
Nu de palmsuiker, bouillonblokje, kurkuma, 10 hele groene cayennepeper, 8 halve citroenblad en het korianderzaad erbij. Ook deze er goed door roeren tot je een egale kleur ziet.
Nu is het de bedoeling dat al het vocht gaat verdampen, regelmatig omscheppen. Hoe minder vocht je hebt, hoe vaker je moet omscheppen.
Zodra het vocht eruit is getrokken, hoor je de sambal bakken. Ook tijdens het bakken, blijven omscheppen. Met enkele minuten is het klaar.
Laat het even afkoelen en transporteer de Groene Sambal naar een afsluitbare glazen pot. Als je deze koel bewaard, blijft het maanden goed.

NB. Wanneer het water grotendeels is verdampt, ga je de sambal bakken (goreng), let heel goed op dat de sambal niet bruin wordt, dwz niet te lang wachten met omscheppen. De bedoeling is dat je het in zijn totaliteit even bakt. Goed omscheppen tijdens dit proces.

Das handig om te weten.

Satay, Saté, Sateh de pindasaus

- Sauzen, Indonesisch (Indonesia), Sambal (saus, pasta, olie)

Bereidingstijd (makan masak): ca. 20 min Aantal personen: nvt Gerecht: bij Origine: Indo/Thai

Een warme saus gemaakt van pindas, licht, donker, zoet of pittig. Voornamelijk gegeten met friet, maar hoort feitelijk bij de Satay of over groenten. Er zijn diverse manieren om tot een lekkere saus te komen, dit is een fusion recept.

Je kunt kiezen voor koffiemelk, condensed milk, water, geconcentreerde kokosmelk (coconut cream milk) of (santenblok), wat je lekker vind. Hier gebruik je een combinatie van bovengenoemde producten. Coconut cream milk zal een prachtige smaak geven, doch je satésaus word wat vettig. Vandaar dat je daarnaast condensed milk, koffiemelk en water erbij gebruikt. Eventueel overtollige olie kun je makkelijk weg scheppen, immers het komt boven drijven 😉

Hou je niet van olieachtige satésaus, gebruik dan slechts koffiemelk en water. Je zou eventueel geraspte kokos kunnen toevoegen. De satésaus voor over de groenten is dun, dus wat extra water erbij.

De overtollige olie komt ook uit de pindakaas, als je zelf pindakaas maakt kun je speciaal voor de satésaus maken. Hoe je zelf pindakaas kunt maken, dat recept vind je hier.

INGREDIENTEN

150 ml geconcentreerde kokosmelk
4 el koffiemelk of condensed milk
2 volle el pindakaas
½ tl geroosterde chilipoeder
¼ tl garnalenpasta
¼ tl knoflookpoeder
1½ el bruine suiker
3 tl zoete sojasaus
3-4 el gebroken pindas
½ el gebakken uitjes voor garnering, pagina vind je hier.

METHODE

Neem een grote sauspan met anti-aanbaklaag, doe de kokosmelk, chilipoeder, garnalenpasta en knoflookpoeder in de sauspan en kook het zachtjes (roer een beetje) tot de trassi is opgelost.
Nu de pindakaas, suiker en ketjap erbij, kook zachtjes verder en roer tot de pindakaas vloeibaar is geworden. Voeg de koffiemelk toe. (proef ondertussen) Eventueel op smaak brengen met chilipoeder of als je het te heet vind, met bruine suiker.
Dan voeg je beetje bij beetje water toe, totdat je de juiste dikte hebt verkregen. Wanneer klaar, voeg de gebroken pindas toe en roer deze erdoor heen.
Breng de pindasaus over op het gerecht of serveer apart. Eventueel garneren met gebakken uitjes. Klaar!

NB. Satay Sauce maak je met geduld en erbij blijven. Als je over hebt, bewaren in de koelkast. Opwarmen doe je weer in een pannetje met een beetje water en goed roeren. Je zou ook de hoeveelheid pindas kunnen vervangen door gebakken uitjes.

Ming Fang maakt Chinese satésaus voor een heel weeshuis.

Sambal Bajak Hitam (rode versie)

- Sauzen, Indonesisch (Indonesia), Sambal (saus, pasta, olie)

Bereidingstijd (makan masak) : 45 min Aantal personen: nvt Gerecht: bij Origine: Indo

Sambal Bajak word bereid met diverse soorten pepers en andere ingredienten zoals trassi, sojasaus, knoflook, etc. In Nederland zijn we gewend aan een donkere, bijna zwarte sambal die zoet smaakt. Het onderstaande recept kan wel donker van kleur wezen, doch gebruik je palmsuiker (en/of vermalen citroengras) wordt het een stuk lichter van kleur (zoals het voorbeeld recept).

Het recept is geschreven voor een ruime hoeveelheid sambal. In de regel doe je een jaar met deze hoeveelheid, soms wel langer als je meerdere sambals in huis hebt. Je kunt er ook voor kiezen om het recept te halveren of zelfs minder dan dit. Op de foto kun je zien hoeveel een kwart recept is, das al een behoorlijke hoeveelheid.

Mocht je toevallig pepesan van gerookte makreel willen maken (dit recept vind je hier) dan zou je een kwart van het recept kunnen aanhouden.

TIP: sommige koks koken de citroengras ook mee, dan moet je deze eerst pellen tot aan het witte gedeelte, harde stukken eraf snijden en dan vermalen.

INGREDIENTEN

7 rode uien
30 kemiri noten
20 tenen knoflook, gepeld
3½ tl garnalenpasta
warm water
270 gram rode cayennepepers
10-15 tl bruine basterdsuiker (palmsuiker is ook lekker)
150 gram rode Spaanse pepers
40 gram rode bird’s eye chilies
10 citroengras, in halven
1 tl zout
1 el tomatenpuree
4-5 el zwarte sojasaus
4 el rijstolie om mee te beginnen, daarna steeds iets erbij.

METHODE

Maak de uien schoon, snij ze in grove stukken. Maak de pepers schoon en snij de grote pepers in delen. Gebruik een blender om de uien, pepers, knoflook, kemiri noten fijn te maken (handig is om eerst alle pepers te vermalen, daarna de rest erbij) gebruik een beetje warm water.
Neem een medium wok met anti-aanbaklaag, doe de olie erin, de gemalen ingredienten en de rest van het lijstje.
Nu gaan je op hoge warmtebron de sambal massa verwarmen. Roer alles goed door elkaar. Let vooral op dat de garnalenpasta goed oplost en verdeelt word.
Blijven roeren tijdens dit kookproces, het is de bedoeling dat het water gaat verdampen. Dat lukt alleen door het constant om te scheppen.
Op een bepaald moment zie je dat het water grotendeels weg is en draai je de warmtebron naar medium. Je hoort de sambal bakken, omscheppen, bakken, omscheppen. Tijdens het bakken steeds wat olie erbij. Totdat de hele wok met sambal aan alle kanten gebakken is. Citroengras verwijderen, klaar!
Af laten koelen en in een glazen pot met deksel koel bewaren. Blijft maanden goed. Gebruik altijd een schone lepel als je wat sambal uit de pot haalt.

NB. Het is de bedoeling om de sambal te bakken, niet te frituren door het in bad van olie te leggen 😉 Het bakken vergt we enige handigheid, want je moet op het juiste moment de sambal draaien (omscheppen), het moet bakken en niet verbranden.

Dit is een mooi passend videotje……