Sambal (saus, pasta, olie) – Tante Reentje's food blog

Indische Frietjes (van oude patatten)

+ Vegetarisch of met groenten, Indonesisch (Indonesia), Sayur (groenten)

Bereidingstijd (makan masak): 20 min Aantal personen: nvt Gerecht: bij Origine: Indo

Kentang goreng heet dit bijgerecht, gebakken aardappel of te wel frietjes. Natuurlijk kun je zelf friet gaan snijden, dun, dik, wat je wilt (het recept is hier). Je kunt ook oude patatten gebruiken van gisteren, gewoon een beetje voor bij de rijst. Das ook een heel stuk makkelijker, want ze zijn al gebakken. Wellicht zien deze frietjes er niet zo mooi uit als die van een ander, maar ze zijn wel erg lekker!

INGREDIENTEN

150 gr gebakken frieten
2 citroenblad
½ tl knoflookpoeder
2-5 tl sambal trassi, de pagina voor sambal trassi is hier.
1 el zoete sojasaus
1-2 el palmsuiker
2 el zonnebloemolie
extra olie voor de friet

METHODE

Neem een medium wok met anti-aanbaklaag, doe daar een ruime bodem olie in en bak je slappe frieten van gisteren krokant. Wanneer klaar, de frietjes eruit nemen en op een keukenpapiertje leggen.
Neem de olie die je nu teveel in je wok hebt eruit. Gebruik daarvoor een keramiek schaaltje, immers plastic gaat smelten.
Met een beetje olie over in de wok, doe je de andere ingredienten erbij, behalve de frietjes. Fruit en mix het geheel goed tot je het ruikt. Dan de frietjes erbij, goed omscheppen en klaar. NIET op een tissue leggen, want het plakt behoorlijk.

Hoe palmsuiker in Indonesië gemaakt wordt.

Sambal Petis Kasar (grove sambal met zwarte garnalenpasta)

- Sauzen, Indonesisch (Indonesia), Sambal (saus, pasta, olie)

Bereidingstijd (makan masak): 60 min Aantal personen: nvt Gerecht: bij Origine: Indo

Petis is een zwarte garnalenpasta die iet wat zoetig smaakt en is gemaakt van garnalenkoppen, soms met wat chili, knoflook en zout. Je kunt het op verschillende manieren gebruiken en niet te verwarren met trassi. Hier een recept hoe je er sambal mee kunt maken. Het recept is voldoende om een medium potje te vullen.

Hou je nu niet van grove sambal, dan vermaal je de uien en de cayenne pepers ook mee. Het bakken vergt dan wat meer aandacht.

INGREDIENTEN

20 rode cayennepeper, overlangs gesneden
6 rode Spaanse pepers, vermalen
1 rode Spaanse peper, diagonaal gesneden
10 rode bird’s eye chilies, vermalen
4-6 medium rode uien, gesnipperd
3-4 tomaten, in blokjes
4-6 tl Petis
1 el palmsuiker
2 tl zout
voldoende rijstolie, in de regel 4-5 el (zonnebloemolie kan ook)
water (blender)

METHODE

Vermaal de Spaanse pepers en de bird’s eye chilies met een beetje water in de blender. Snij de cayennepepers overlangs door. Snipper de ui. Snij de tomaten in kleine blokjes.
Neem een medium wok met anti-aanbaklaag, doe daar de olie in en de ingredienten volgens de lijst. Je gaat de inhoud van de wok eerst aan de kook brengen, daarna laat je het water grotendeels verdampen. Er komt veel vocht af van de tomaten.
Goed blijven omscheppen en erbij blijven. Doe je dat niet, verbrand het.
Je kunt horen als het water verdampt is, dan word het bakken. Wanneer het bakt, laat je het even bakken, daarna omscheppen. Dit herhaal je (10x) tot plots de heerlijke geur van de sambal ruikt. Nog een paar keer doen (kortere pauze, want er is al veel water verdampt) en het is klaar als de olie erop ziet liggen.

Happy Soda!

Pepesan Ikan Pedis Bakar (gegrilde verpakte vis)

+ Vis, Ikan (vis), Indonesisch (Indonesia)

Bereidingstijd (makan masak) : 60 min Aantal personen: 3-4 Gerecht: hoofd Origine: Indo

Ideaal gerecht voor de BBQ, maar je kunt het ook in de oven maken. Als je de BBQ gaat gebruiken is een visklem wellicht handig, blijft de vis niet aan de BBQ plakken 😉 Enfin, wat ga je doen? Eerst de vissen grillen, dat duurt ongeveer 20-25 minuten. Je gaat een kruidenmix (bumbu) maken en daarna de gegrilde vis met de kruidenmix inpakken en in de oven laten garen.

Je kunt ook andere sambal dan bajak gebruiken. Op de foto’s zie je een zelf gemaakte grove sambal, het recept vind je hier. Als je de kruidenmix (bumbu) iets donkerder wilt en een beetje zoeter, mix 1 el zoete sojasaus (manis) erdoor.

INGREDIENTEN

3 kleine verse makrelen (600 gr) schoongemaakt
2 flinke rode uien gesnipperd
6 tenen knoflook gehakt
6 cm galanga, één stuk
6 citroenblad
6 citroengras, in halven
3 bosjes selderijblad (grillen)
1½ tl garnalenpasta
1 el witte azijn
3 tl palmsuiker
rijstolie
8 el sambal bajak, de pagina vind je hier
3 gedroogde cayennepepers
1 el tomatenpuree
3 tomaten, in blokjes
peper en zout (naar smaak of niks)
aluminiumfolie

METHODE

Vul de makreel (op kamertemperatuur) met selderijblad. Bestrijk de vis en de visklem met olie, plaats de vis in de visklem en rooster deze voor ca. 20-25 minuten (ze worden goudbruin). Gebruik je een grillplaat, olie de plaat goed in.
Wanneer klaar, leg deze apart op een vel aluminiumfolie.
Neem een medium wok met anti-aanbak laag, olie erin, dan alle ingredienten volgens de lijst erbij, behalve de makreel en de citroengras. Roerbak tot je mooie roodachtige kruidenmix (bumbu) hebt. Eventueel een klein beetje warm water gebruiken. Warmtebron uitzetten.
Verwijder de gebruikte selderijblad uit de makreel, gooi deze weg. Haal voor zover mogelijk de graat eruit.
Verdeel de kruidenmix (bumbu) over de drie vissen. Er omheen leggen en wat erin stoppen. Doe er verse citroengras bij. Vouw het aluminium dicht, zodat je een pakketje krijgt. Neem een 2e vel aluminum, ter versteviging en vouw deze eromheen (er bestaat ook een zwaardere kwaliteit folie).
Plaats nu de verpakte vis op de grill voor 20 minuten of gebruik je oven en bak deze gaar in ca. 20 minuten op 190ºC.
Serveer de vis met wat gestoomde rijst (kan ook als gesloten pakketje), klaar!

Balineese pepesan, die smaakt echt anders.

Poja (pittig Indisch bijgerecht met kokos)

+ Vegetarisch of met groenten, Indonesisch (Indonesia), Sayur (groenten)

Bereidingstijd (makan masak) : ca. 20 min Aantal personen: nvt Gerecht: bij Origine: Indo

Men noemt het ook wel Sambal Poja, doch dat is het niet. Het is meer een bijgerecht in de trant van serundeng, iets wat een extra smaaksensatie aan je eten geeft. Nee, het is niet bekend. Het is echt een bijgerecht van vroeger. Als je niet van garnalenpasta houd, dan zou je dat eruit kunnen laten, das dan wel een heel groot verschil in smaak.

INGREDIENTEN

100 gram geraspte kokos (het liefst vers)
1 rode Spaanse peper en/of cayennepeper, gehakt
2 tenen knoflook, zeer fijn gehakt
2 tl galanga, zeer fijn gehakt
1 tl zout
2 citroenblad, zonder hart in flinterdunne reepjes
3 el rijstolie
½ tl garnalenpasta (optioneel)

METHODE

Hak of snij de chilipeper, knoflook en galanga zeer fijn. Snij de citroenblad in flinter dunne reepjes. Het handigste is om eerste het hart te verwijderen, daarna op te rollen en te snijden met een scherp mes.
Neem een medium koekepan met anti-aanbaklaag, doe daar de olie en de garnalenpasta in. Verwarm dit zachtjes tot de garnalenpasta (trassi) is opgelost.
Nu de zojuist gehakte ingredienten erbij, even kort fruiten, daarna de kokos erbij en zachtjes bakken tot het ruikt. Klaar.

Hele volksstammen doen het zo.

Sambal Tumis Coto (grove sambal)

- Sauzen, Indonesisch (Indonesia), Sambal (saus, pasta, olie)

Bereidingstijd (makan masak): 45 min Aantal Personen: nvt Gerecht: bij Origine: Indo

De sambals die je in de supermarkten vind zijn gemalen sambals. Prima hoor, niks mis mee dat het vermalen is. Maar wil je nu eens wat anders presenteren, dan is het toch wel leuk om eens een grove sambal op tafel te zetten. Het is niet al te veel moeite en je hebt er maanden plezier van. Deze Sambal Tumis Coto is zeker makkelijk te maken, je hoeft helemaal niet met een vijzel aan de gang, want het is een roerbak sambal gerecht. Je kunt leuke reacties verwachten aan tafel 😉 en ja, het is heet.

NB. Er is specifiek voor rijstolie gekozen, natuurlijk kun je andere oliën gebruiken, doch dat beïnvloedt de smaak wel.

INGREDIENTEN

50 rode cayennepepers, vermalen
30 rode bird’s eye chilies, vermalen
20 rode Spaanse pepers, diagonaal gesneden
6 tenen knoflook, vermalen
1½ rode of witte uien, gesnipperd
15 citroenblad zonder hart
2 volle el bruine suiker of rode palmsuiker
1 tl zout
1 bouillonblokje rund, verkruimeld
50 ml warm water om het malen te vergemakkelijken
rijstolie

METHODE

Was of spoel de chilies goed af. Verwijder de kroontjes door te snijden of te plukken.
Doe de cayennepepers, bird’s eye chilies en de knoflook in de blender. Maal het fijn met een beetje warm water.
Neem een medium wok met anti-aanbaklaag, doe ruim olie in de wok (zeker 10 el), doe daar de gemalen massa uit de blender bij. Bak deze kort tot je het stevig ruikt en de olie zich goed heeft vermengt met de chili-massa. Draai de warmtebron uit.
Voeg nu de andere ingredienten toe en roerbak alles op hoge stand van je warmtebron. Voeg eventueel extra olie toe. Beslist geen water. Je roerbakt het geheel als een olieachtige massa, die je keer op keer omschept. Net zolang dat je ziet dat de Spaanse pepers zacht zijn geworden.
Klaar. Schep het nog een aantal keren om, nadat je de warmtebron hebt uitgezet.
Af laten koelen en doe de sambal in een mooie afsluitbare glazen pot. In de koelkast blijft het lang goed. Of zet het direct op tafel 😉

In Singapore hebben ze ook sambal 😛